Ik begin me volgens mij iets meer te realiseren dat het niet allemaal aan mij ligt. En dat je inderdaad geen controle hebt over wat anderen doen. En dat je niet alles (zelf?) kunt oplossen. En dat emoties wellicht inderdaad een veel grotere rol spelen dan woorden.
Want ik heb het gevoel dat iedereen mij de schuld geeft dat de rekeningen van mijn overleden zus nog niet betaald zijn. En ik snap niet zo goed waarom ik daar nu de schuld van krijg, want uit een brief van ABN-AMRO die kort na haar overlijden naar haar officiële adres is gestuurd begrijp ik dat rekeningen zoals de rekening van de begrafenis gewoon betaald kunnen worden vanaf één van haar betaalrekeningen, mits daar voldoende saldo opstaat. En in een andere brief zag ik dat er ruim voldoende saldo is om die rekening en ook andere rekeningen te betalen.
En die documenten kreeg ik dus netjes toegestuurd, net als een kopie van bijvoorbeeld de rekening van de begrafenis, gewoon als gevolg van, ja, van wat eigenlijk? Want ‘iedereen’ zegt dat mijn sociale vaardigheden onder de maat zijn, maar al die dingen kreeg ik dus netjes gemaild, zelfs nadat ik aangegeven had dat alles volgens mijn moeder en mijn zus via een notaris geregeld zou moeten gaan worden en dat ik dus niks met bijvoorbeeld die brieven van ABN-AMRO kon.
En in mijn ervaring met dit soort dingen kun je dat allemaal gewoon via telefoon en e-mail regelen, zelfs als dingen officieel op papier moeten. Vaak zijn mensen best bereid om gescande documenten te accepteren als je uitlegt dat de post er normaal zo’n veertien dagen over doet vanuit de Filipijnen. En omgekeerd zijn ze best bereid dingen in te scannen en per e-mail te sturen, zeker als je uitlegt dat post van Nederland naar de Filipijnen er vaak twee of drie maanden over doet. En nee, niet altijd, maar vaak wel. En uit die brief van ABN-AMRO begrijp ik dat ze vast die begrafenisrekening zouden betalen en ook wat andere ‘standaard’ facturen als ik ze die zou toesturen per e-mail. En als dat niet had gekund had vast de begrafenisondernemer wel even een kopie van de rekening naar de nabestaandendesk van ABN-AMRO willen sturen.
Maar nee, alles moest van mijn moeder (en mijn zus?) via de notaris. En die heeft daar tot nu toe de tijd voor genomen (niet beledigend bedoeld). Want er is medio december, in ieder geval vóór de kerst, een bespreking geweest waar mijn moeder en mijn zus persoonlijk aanwezig waren en waarbij de notaris mij belde omdat ik in de Filipijnen woon en ben. En in dat gesprek is afgesproken dat die notaris dus alles gaat doen, dus rekeningen betalen, bankrekeningen consolideren, bankrekeningen opheffen en belastingaangiftes te doen. Dit was tegen mijn zin omdat je naar mijn mening daar geen (dure) notaris voor nodig hebt, maar omdat met name mijn moeder erop stond dat dat nu eenmaal (door haar en/of door haar en m’n zus) beslist was, ben ik daarmee accoord gegaan, mits zij de extra kosten daarvan voor hun rekening nemen, tenminste voor zover er voldoende vermogen is in de nalatenschap, maar dat is er.
En ik ging er dus vanuit dat ik kort daarna het belangrijkste stuk, de verklaring van erfrecht, zou krijgen. Maar dat kreeg ik dus niet, in ieder geval niet tot vorige week vrijdag. En dat was weer later dan ik verwacht had, want ik was eerder die week gebeld door diezelfde notaris, waarbij in dat telefoongesprek aan de orde kwam dat ik de stukken (per e-mail) toegestuurd zou krijgen. Maar goed, het was er, alleen zag alles er wat anders uit dan ik verwacht had en was er een klein foutje of misverstand in één van de stukken geslopen. Dus ik besloot het even op me te laten inwerken en er later op terug te komen. En afgelopen maandag bedacht ik dat ik het waarschijnlijk dinsdag af zou kunnen handelen en stuurde dus een mailtje naar de notaris dat ik van plan was het vóór afgelopen woensdag af te handelen.
En toen belde ik dus afgelopen maandag m’n moeder terug, want ik zag dat ze me zaterdag en zondag had proberen te bereiken, maar die verbinding was op de een of andere manier om technische redenen niet tot stand gekomen toen ik de telefoon opnam. En omdat ik wat huiverig ben om m’n moeder te bellen omdat die gesprekken de laatste tijd vaak nogal negatief eindigen, had ik haar zondag niet teruggebeld. En zaterdag belde ze me toen ik in de stad was, en dat was dus niet zo’n handig moment. Maar maandag bedacht ik me dat ik haar toch maar even moest bellen en dat deed ik dus. Alleen had ik dat misschien beter niet kunnen doen, want ik kreeg een hele lawine van emoties over me heen waarbij de boodschap was dat ik nu, direkt, à la minute de stukken van de notaris moest tekenen. En dat wilde ik dus niet, want ik was er nog niet helemaal uit of ik de notaris zou vragen dingen iets anders te verwoorden of niet. Of een punt zou maken van die fout of dat misverstand. En dat telefoongesprek werd dus een drama, waarbij ik eigenlijk geen idee had wat nu precies het probleem was, want ik had gepland een en ander vóór afgelopen woensdag af te handelen en dat was een paar dagen nadat ik de stukken had ontvangen.
En na dat telefoongesprek werd het dus meer drama, want ik voelde me door m’n moeder emotioneel onder druk gezet, zelfs gechanteerd. En dingen onder dat soort druk te ondertekenen terwijl je het toch al niet gelukkig bent met hoe het allemaal loopt voelde niet goed. Verder was ik erg ongerust, want m’n moeder klonk echt helemaal aan het einde van haar (emotionele) latijn, maar ik kon haar niet meer (emotioneel) bereiken en voelde me dus behoorlijk machteloos. Want hier was iemand die hulp nodig had, die haar dochter kort geleden verloren had, en die ik dus niet kon helpen. Of die ik misschien wel kon helpen door die papieren te ondertekenen, maar dat wilde ik dus niet, in ieder geval niet op dat moment.
Dus ik bedacht me wat ik wél kon doen en besloot een mailtje aan een tante van me, een zus van m’n moeder, te sturen om e.e.a. uit te leggen en haar te vragen mijn moeder te bellen om haar wat te kalmeren. En ik bedacht me dat het belangrijkste probleem was dat de begrafenisrekening niet betaald kon worden en dat ik daar de notaris dus best voor kon machtigen. Dus daarvoor een machtiging gemaakt en die naar de notaris gemaild.
En toen was ik dus ook emotioneel kapot. Want ik voelde me dus niet alleen bedreigd, onder druk gezet om een document te ondertekenen, nota bene door m’n eigen moeder, maar ik was ook ongerust omdat ik gemerkt had dat ‘alles’ blijkbaar gewoon teveel voor m’n moeder was geworden. Want ze noemde onder andere iets als dat Janneke toch haar dochter was geweest, iets waar ik me al over verbaasd had dat ze dat niet zo leek te voelen, maar ook dat ze dingen en huis niet goed meer kon en dus misschien het huis moest verkopen en naar een bejaardenhuis of zo moest.
En dinsdag was ik nog steeds overstuur van dat telefoontje, iets wat ik nog nooit eerder, of in ieder geval niet vaak op die manier geweest was. Zodanig overstuur dat ik niet gewerkt heb, ook niet meer nagedacht of over die verklaring van erfrecht ‘gevoeld’ heb en zelfs bang was om m’n e-mail te lezen.
En woensdag was ik ook nog overstuur, maar wist ik me er wel toe te zetten weer wat dingen te doen, onder andere m’n e-mail lezen. En tot m’n verbazing vond ik een e-mail van m’n tante waaruit bleek dat ik het allemaal fout gedaan had en excuses moest aanbieden aan m’n moeder. En als antwoord op een e-mail waarin ik aangaf dat ik niet goed snapte wat ik nu precies fout gedaan had bleek dus dat het inderdaad ging om het feit dat ik afgelopen maandag (of zelfs vrijdag of in het weekend) die verklaring van erfrecht met volmacht had moeten tekenen ‘omdat m’n moeder vanwege mij in de financiële was gekomen en dus die rekening niet kon betalen’ (dit is overigens een wat vereenvoudigde versie van wat er in de e-mail stond).
En toen wist ik het dus niet meer. Want ik heb heel veel fouten gemaakt en m’n tante had en heeft, in ieder geval vanuit haar oogpunt, in veel dingen helemaal gelijk, maar in mijn ogen dus niet met het niet direct door mij ondertekenen van die verklaring van erfrecht. Daar wilde ik even over nadenken, onder andere of ik daar wijzigingen in wilde zien. En ik had nota bene al had toegezegd daar vóór afgelopen woensdag bij de notaris op terug te komen (=ondertekenen en mailen en/of opsturen). En ik was van plan om dat dinsdag te doen, maar wilde even wat reserve inbouwen.
En over self fulfilling prophecies gesproken, vooral door dat telefoontje van m’n moeder, waardoor ik helemaal van slag was, werd het uiteindelijk donderdag voordat ik de documenten ondertekende, aan de notaris mailde, vervolgens hier in de stad door een notaris liet waarmerken en daarna per aangetekende post heb verstuurd. Dat had vrijdag in ieder geval niet gekund omdat het te laat was, zaterdag missschien wel, maar ik weet niet of notarissen en postkantoren hier op zaterdag werken, maar in de praktijk was maandag de eerste dag waarop ik het überhaupt had kunnen doen. Dus met vertraging was het ding dus drie hele dagen later op de bus dan het op z’n snelst gekund. En dat terwijl er zo’n twee weken voorbij gingen vóór het eerste gesprek met de notaris en de notaris vervolgens vijf of zes weken nodig had om dat min of meer standaarddocument te maken en op te sturen.
En vandaag kreeg ik dus SMS-jes van m’n zus waarvan de eerste begon met iets als ‘direct ondertekenen…’. En die heb ik dus allemaal maar direct verwijderd zonder ze te lezen, iets wat ik normaal eigenlijk nooit doe, maar ik had gewoon geen zin in, ja, wat eigenlijk? In al dat drama rondom zaken die, in ieder geval voor mij, helemaal niet zo spannend zijn en allang in gang gezet hadden kunnen worden. Of die afgehandeld hadden kunnen zijn, zoals het betalen van de rekening van de begrafenis, wat op de een of andere manier het hete hangijzer is in dit hele gedoe, in ieder geval aan de buitenkant.
En dat brengt me op waar ik dit bericht eigenlijk over had willen schrijven: gevoelens en emoties. Want blijkbaar gaat het daarom. Want blijkbaar heeft niemand gehoord wat ik gezegd heb over het afhandelen van bijvoorbeeld betalen van rekeningen. En blijkbaar heeft niemand gehoord dat ik de papieren niet direct wilde ondertekenen. En mijn moeder en mijn zus wilden of konden(?!) dus niet hun adres als postadres laten fungeren voor de afhandeling van de nalatenschap. Dat laatste moet ook met gevoelens en emoties te maken hebben, want beiden ontvangen gewoon post en handelen die neem ik aan ook af. En niemand heeft blijkbaar gehoord dat ik dingen eventueel wel wilde afhandelen (in plaats van de notaris). En niemand heeft blijkbaar gehoord dat ik niet echt een probleem heb met het laten opstellen van een verklaring van erfrecht. Ik heb alleen gezegd dat ik me afvraag of je zo’n ding nu echt nodig hebt. En dat voor zover ik wist de gekozen notaris wellicht (veel) duurder is dan goedkopere notarissen (wat niet het geval lijkt te zijn).
En misschien heb ik dingen ook niet gehoord. Of misschien moet ik hier zeggen ‘zeker’, want mijn moeder en m’n zus voelen zich blijkbaar niet gehoord, anders zouden ze wellicht niet zo reageren, hoewel ze natuurlijk ook gewoon door hun eigen emoties overweldigd zijn.
En iemand zei me dat ik meer naar m’n eigen gevoelens moet kijken, dat ik dat niet genoeg doe. En dat ik ze, als ik dat al zou doen, ze misschien beter of meer zou moeten tonen. Maar dat is iets waarvan ik er steeds meer achter kom dat ik doe: gevoelens en emoties onderdrukken. Want ik weet dat ik boos, heel boos ben. Maar ik voel het niet echt. Want op de een of andere manier heb ik dat niet geleerd. En waarom ben ik boos? Omdat ik de schuld krijg dat het allemaal zo lang duurt, terwijl ik zeker weet dat ik alles zo snel mogelijk, sneller dan de meeste mensen zouden doen, heb afgehandeld. En ik krijg de schuld dat ik documenten niet wil ondertekenen, zelfs vandaag nog, terwijl ze allang onderweg zijn. En in de eerste plaats denk ik dat ik als volwassen mens het recht heb zelf te beslissen wat ik onderteken en wanneer ik dat doe, en in de tweede plaats denk ik dat het in dit geval heel terecht was dat ik het even heb laten liggen, vooral omdat er iets instond wat niet volgens afspraak was, in de derde plaats heb ik de documenten ondertekend, in de vierde plaats zijn het mijn moeder en m’n zus die in de eerste plaats oorzaak zijn dat rekeningen niet betaald zijn omdat iemand die gewoon naar de bank had kunnen sturen en in de vijfde plaats ben niet ik langzaam geweest, maar is het vooral het notariskantoor geweest dat er lang over gedaan heeft om de documenten op te stellen en op te sturen.
Maar ik voel me dus niet boos, en dat is ergens denk ik heel gek. Ik voel me vooral schuldig door de fouten die ik gemaakt heb. En ik voel ergens medelijden met m’n moeder, die relatief eenvoudige dingen blijkbaar niet kan. En ik snap m’n zus niet zo goed en dat maakt het wat moeilijk om boos op haar te zijn. En ik snap het notariskantoor ook niet zo goed. Daar ben ik wat teleugesteld over, dat ze blijkbaar kerst gevierd hebben of zo. En ik voel me verdrietig en wat in de steek gelaten omdat m’n tante mij van alles de schuld geeft (en de fouten van m’n moeder en m’n zus en het notariskantoor blijkbaar niet ziet).
Dus wat voel ik eigenlijk? Vooral verdriet denk ik. Dat het allemaal zo gelopen is. En dat ik gewoon niet goed weet wat ik anders had moeten doen. En dat m’n zus geen contact met me wil, in ieder geval niet telefonisch. En dat m’n moeder me niet begrijpt. En dat ik m’n moeder niet goed begrijp. En dat ik m’n moeder niet kan helpen, tenminste niet zoals ze het graag wil.
Ja, misschien is het gevoel toch vooral machteloos.