Vandaag gelukkig wat rustiger dan gisteren. En ik voel me nog steeds schuldig als ik doelen nie bereik, terwijl ik weet dat je alleen activiteiten kunt plannen en geen doelen. En al helemaal niet als die doelen (deels) afhankelijk zijn van anderen of van omstandigheden. Raar nog steeds, dat ik op de een of andere manier een enorm ‘schuldcomplex’ lijk te hebben. En al helemaal raar omdat ik denk dat ik meer doe, meer werk, meer dingen probeer te bereiken dan de gemiddelde mens. Dus waarom zou ik me schuldig voelen?

Ja, ik weet een beetje waar dat schuldgevoel vandaan komt. Het komt denk ik grotendeels uit m’n opvoeding, uit onze cultuur, waarin je als mens dingen ‘moet’. Maar wie bepaalt er nu eigenlijk wat er ‘moet’? Dat ben ik toch uiteindelijk zelf? En wie zijn anderen dat ze voor mij zouden kunnen bepalen wat ik ‘moet’? En ja, mijn grootste ‘moeten’, mijn grootste frustratie zijn nog steeds de financiële schulden die ik heb. Want dat is dus niet goed, schulden hebben. Maar ergens klopt dat dus niet. Want het grootste deel van m’n leven heb ik hard gewerkt, hard m’n best gedaan om m’n geld te verdienen. Want ja, zo hoort dat als je niet zodanig veel geld hebt dat je ervan kan leven. En nog steeds doe ik m’n best. En de laatste weken, maanden werk ik zelfs weer voor geld, heb ik klanten die me betalen voor de dingen die ik doe. En ik doe denk ik wat minder dan toen ik bij Power-Packer of KPGM werkte. Maar de laatste dagen, weken ben ik toch het grootste deel van de dag druk met werk. En m’n netto inkomen is denk ik nog steeds niet echt meer dan EUR 500,= per maand en wie kan daar nu van leven, zelfs in de Filipijnen? Dus ergens klopt dat “in het zweet uws aanschijns…” niet.

En als ik kijk naar overheden en bijvoorbeeld de bankensector dan doen die het zeker niet beter dan ik. En organisaties als overheden, overheidsinstellingen en banken kunnen gewoon hogere inkomsten afdwingen door tarieven te verhogen en grote boetes op te leggen als je te laat betaalt. En dat is iets wat een individu niet kan, of iets wat ik in ieder geval niet wil, ook als ik dat bij klanten wel zou kunnen. Want ik geloof toch nog steeds meer in “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet”. Maar dus niet altijd makkelijk en soms is het erg verleidelijk om me richting klanten hetzelfde op te stellen als banken en overheden en zo richting mij doen. Maar zeker de laatste jaren heb ik me gelukkig kunnen weerhouden van dat soort dingen. Maar nee, niet makkelijk als je ziet dat het voor anderen wel werkt, dingen afdwingen als mensen van je afhankelijk zijn.

Dus moet ik me schuldig voelen als ik schulden heb waarvan ik niet weet hoe ik ze terug moet betalen omdat ik niet genoeg inkomen heb, niet genoeg ‘verdien’? Ben ik niet een beetje te hard voor mezelf als grote bedrijven als General Motors, Bear Sterns en vele andere bedrijven of failliet gingen of door de Amerikaans overheid overeind gehouden werden. En niet te vergeten onze ABN-AMRO die met overheidssteun in leven werd gehouden? Moet ik me dan schuldig voelen omdat ik dingen niet meer kan betalen, deels vanwege een economie die niet goed meer werkt? Nee, objectief gezien niet, maar subjectief gezien wel.

Dus ja, één van mijn grootste doelen is mijn schulden terugbetalen, uiteraard met rente, de beloofde rente. Maar hoe dat precies moet en of ik daar nu de komende tien jaar van m’n leven voor moet opofferen weet ik niet. Ik heb op dit moment de komende paar maand net genoeg om van te leven, maar niet echt veel meer. En ja, ik zal proberen daar wat van te gebruiken om wat rente en schulden te betalen. Maar is dat nu waar het leven om gaat?

En ja, ik houd nog steeds een beetje de Nederlandse levensstandaard aan. Mag dat alsjeblieft?

En ja, ik ben weer aan het klagen geloof ik. Maar mag dat ook een beetje?